Ξεκινώντας από δύο θαυμάσια άρθρα του cyrusgeo και του αταίριαστου θέλω να ρωτήσω άν ξέρει κανείς να μου λύσει τις απορίες μου σχετικά με το σχολείο.
Σε δύο χρόνια ο μικρός μας θα πάει τρίτη δημοτικού, και εκεί θα του κάνουν μάθημα θρησκευτικών, το όποιο (διαβάστε το άρθρο του cyrusgeo ) εμένα μου φέρνει σε κατήχηση, και όχι σε μάθημα. Δεδομένου ότι εγώ δεν πιστέυω σε κανένα θεό και σε καμία θρησκεία (είμαι άθεος) δεν έχω το δικαίωμα να αρνηθώ να γίνει τέτοιου είδους προσηλιτισμός στα παιδιά μου?
Έχω δικαίωμα να ζητήσω να μην διδαχθούν αυτή την προπαγάνδα?
Το μάθημα όντως είναι (αν δεν θέλουμε να το πούμε προπαγάνδα) σίγουρα κατήχηση. Έχεις δικαίωμα να ζητήσεις απαλλαγή του παιδιού από το μάθημα των θρησκευτικών, κάνοντας μία υπεύθυνη δήλωση. Το 1999 ως 2001 δούλευα σε σχολείο και ξέρω ότι στην υπεύθυνη δήλωση απαιτείται να γράψεις για ποιο λόγο δεν θέλεις το παιδί σου να παρακολουθεί το μάθημα (λόγω αθεϊσμού, λόγω πίστης σε άλλη θρησκεία κλπ). Όμως, αργότερα άκουσα ότι επενέβη η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (να, πάλι η ανεξάρτητη αρχή που βάζει τα πράγματα στη θέση τους) και γνωμοδότησε ότι η δήλωση δεν πρέπει να είναι τόσο λεπτομερής. Το πρόβλημα είναι στο πώς θα αντιμετωπίσουν το παιδί οι συμμαθητές αλλά και (ναι, ναι, λυπάμαι που το λέω) οι δάσκαλοί του.
Δες κι αυτό το σχετικό άρθρο, στο τέλος του οποίου γράφω για το θέμα αυτό.
Με κάλυψε ο Αταίριαστος. Να προσθέσω ότι μια άλλη λύση είναι να εξηγήσεις στο γιο σου ότι όλα αυτά που θα “διδαχθεί” στο μάθημα είναι απλώς φαντασιώσεις, και να δώσει μόνο όση προσοχή χρειάζεται ώστε να πάρει ένα βαθμό της προκοπής.
Μεταξύ μας, αν το παιδί πρόκειται αργότερα να ασχοληθεί με κάποιες τέχνες, ή με τη φιλολογία, μια γνώση του περιεχομένου της Βίβλου θα του φανεί χρήσιμη — αρκεί να του έχεις εμφυσήσει την αγάπη για την κριτική σκέψη.
Χτες το βράδυ που το συζητάγαμε με τον Κωνσταντίνο, εξέφρασα τις ίδιες ανησυχίες για μια τέτοια κίνηση.
Σίγουρα δεν μου αρέσει να επιβάλλουν στο παιδί μου κάτι με το οποίο είμαι αντίθετη, αλλά αν το απαλλάξω από αυτό το μάθημα, δεν κάνω κι εγώ το ίδιο πράγμα; Του επιβάλλω τις πεποιθήσεις μου και του επιβάλλω και τη διαφορετικότητα. Του επιβάλλω να φεύγει από την τάξη και να είναι διαφορετικός από τα άλλα παιδιά.
Προτιμότερο είναι να του εξηγήσω τις δικές μου θέσεις εφόσον προκύψει λόγος. Και σε αυτή την περίπτωση όμως, η ανησυχία μου ήταν αν ένα παιδάκι τρίτης δημοτικού θα έπρεπε να αμφισβητεί το σχολείο και τους δασκάλους του. Κατ’εμέ αυτή είναι μια διαδικασία η οποία έρχεται λίγο αργότερα. Αλλά ο Κωνσταντίνος είπε “όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά” και ίσως να έχει δικιο. άλλωστε δεν βλέπω και άλλη λύση.
Φυσικά το ιδανικό θα ήταν να μη διδάσκονται καθόλου θρησκευτικά, ή τουλάχιστον όχι σε αυτή τη μορφή. Κανένα πρόβλημα δεν θα είχα να μαθαίνανε τα παιδιά γενικά πράγματα για τις θρησκείες όλου του κόσμου.
Και επιμένω ότι “όσο πιο νωρίς, τόσο καλύτερα”. Τα σχολεία μας δεν δημιουργούν ανθρώπους που ξέρουν να χρησιμοποιούν την κρίση τους, αλλά μικρά παπαγαλάκια. Όσο πιο νωρίς το παιδί μάθει να αμφισβητεί και να ψάχνει και αλλού για την γνώση, να την επιβεβαιώνει ή να την απορίπτει τόσο καλύτερα (άσε που τότε η γνώση αποκτάει ενδιαφέρον, δεν είναι κάτι υποχρεωτικό). Ούτε οι δάσκαλοι είναι αλάνθαστοι, ούτε οι γονείς.
Ένα άλλο πρόβλημα, κυρίως στο δημοτικό, είναι το εξής: έστω ότι απαλλάσσεται ο μαθητής από το μάθημα, που ακριβώς θα βρίσκεται και τι θα κάνει την ώρα που η υπόλοιπη τάξη του θα κάνει θρησκευτικά? Ποιός θα τον επιβλέπει για πρόληψη ατυχήματος (γιατί, ως γνωστόν, είμαστε η χώρα του Ευαγγελάτου εδώ)? Μήπως θα βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του σχολείου (μπουαχαχαχαχαχαχα, σενάριο επιστημονικής φαντασίας) όπου θα μαθαίνει να γίνεται ένας σκεπτόμενος άνθρωπος, στο εργαστήριο των υπολογιστών (μπουαχαχαχαχαχα δις) ασχολούμενος με εκπαιδευτικές δραστηριότητες κλπ. ή θα είναι παραπεταμένο σε μια κακάσχημη αυλή? Αν το σχολείο λειτουργούσε σωστά, θα υπήρχε και η ανάλογη πρόβλεψη για τέτοιου είδους θέματα που προκύπτουν αλλά, φυσικά, τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας συνεχίζονται!
‘Οσο για την προκατάληψη από πλευράς συμμαθητών, εκπαιδευτικών αλλά και γονέων, είναι το βασικότερο που θα έχετε να αντιμετωπίσετε. Ακόμα και αν ο δάσκαλος/α της τάξης είναι νορμάλ άτομο, ο περίγυρος δεν θα είναι. Δούλευα παλαιότερα σε δημοτικά στην Τήνο, (εκεί φανταστείτε, ο σχολικός πληθυσμός αποτελείται από καθολικά και ορθόδοξα παιδιά, γίνονται 2 προσευχές το πρωί, και υπάρχει ειδικός δάσκαλος για την ώρα των θρησκευτικών στα καθολικά παιδιά) και τα λόγια του κόσμου είναι αυτά τα οποία θα κάνουν περισσότερο κακό παρά ο,τιδήποτε άλλο.
Καλύτερα να αφήσετε τα παιδιά σας να αντιλαμβάνονται τα θρησκευτικά στο δημοτικό ως κάτι σαν λογοτεχνία ένα πράγμα, και να τα ακούν όπως θα ακούγαν ένα απλό παραμύθι. Από κει και πέρα, τους καλλιεργείτε εσείς την κριτική τους σκέψη όσον αφορά την θρησκεία γενικότερα, όπως για παράδειγμα, τα κάνετε να αγαπούν την λογοτεχνία αγοράζοντάς τους και διαβάζοντας παραμύθια, και όχι με την παπαγαλία του βιβλίου της γλώσσας.
Ελπίζω να είστε αρκετά τυχεροί και να είναι τα παιδιά σας σε καλό σχολείο (δηλαδή, να ΜΗΝ δίνουν δεκάδες ανόητες φωτοτυπίες στα παιδιά, να ΜΗΝ παπαγαλίζουν, να τα μάθουν να λένε την άποψή τους, να διενεργούνται δραστηριότητες και προγράμματα που να προωθούν την έρευνα και την καλλιέργεια της σκέψης, να γίνονται καλλιτεχνικά μαθήματα, να υπάρχει σωστός εξοπλισμός που να χρησιμοποιείται) γιατί τελικά, το μόνο που κατορθώνουμε να παράγουμε στα περισσότερα σχολεία, είναι άνοστα και ανεγκέφαλα άτομα. Αν και πρέπει να πω, στην πόλη σας έχετε και πολλούς σκεπτόμενους μαθητές και εκπαιδευτικούς (έχουμε κάνει εκπληκτικές δουλειές και συνεργασίες εκεί, και θα συνεχίσουμε και φέτος) τουλάχιστον στο επίπεδο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που ανήκω.
Εδώ θα βρείτε όλες τις πληροφορίες σχετικά με την απαλλαγή από το μάθημα θρησκευτικών: http://atheoi.org/apallagi