Είμαστε με τη λίστα μας λοιπόν, έχουμε πάρει φρούτα και λαχανικά και προχωράμε για να πάρουμε τα συσκευασμένα προϊόντα μας. Εδώ υπάρχουν ακόμα περισσότερα κριτήρια για να διαλέξει κανείς. Όλα όμως (για μένα δηλαδή) καταλήγουν στο εξής ένα: τι είναι πιο υγιεινό, πιο “αθώο”, καλύτερο για τον οργανισμό μου. Και γι αυτό επιλέγω πάντα βιολογικά προϊόντα όπου μπορώ, όπως εξήγησα και στο προηγούμενο ποστ.
Τι γίνεται όμως με αυτά που δεν τα βρίσκει κανείς βιολογικά; Οι εταιρείς αλλά και τα σούπερ μάρκετ έχουν διάφορους τρόπους για να μας ξεγελάσουν και να νομίζουμε πως διαλέγουμε κάτι καλό, ενώ δεν είναι έτσι. Όμως κι εμείς έχουμε όπλα για να το αντιμετωπίσουμε αυτό: λέγονται “ενημέρωση”, “κριτική σκέψη” και “παρατήρηση”.
Ημερομηνία λήξης: Το πρώτο πράγμα που πρέπει να διαβάσουμε. Δεν είναι σπάνιο να υπάρχουν ληγμένα προϊόντα στα ράφια του σούπερ μάρκετ ή προϊόντα που θα λήξουν μέσα στις επόμενες λίγες μέρες. Θα πρέπει να προσέξουμε να πάρουμε όσο πιο φρέσκα προϊόντα γίνεται και να επιλέξουμε την ποσότητα που θα καταναλώσουμε μέχρι τη λήξη τους. Έχει τύχει να πάρω ένα λίτρο σάλτσα σόγιας γιατί ήταν πιο φτηνό (στο κιλό) απ’ ότι η μικρότερη συσκευασία, αλλά φυσικά να λήξει πριν χρησιμοποιήσω έστω και τη μισή. Στην ουσία όχι μόνο δεν κέρδισα τίποτα, αλλά έχασα κιόλας, μια που και περισσότερα πλήρωσα (γιατί αγόρασα ένα λίτρο αντί για 250ml και ας ήταν πιο φτηνή η τιμή του κιλού) και -κυρίως- γιατί πέταξα αχρησιμοποίητο προϊόν. Σπατάλη…
Ετικέτες συστατικών: Οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες πλέον να αναγράφουν πάνω στο προϊόν τα συστατικά του και μάλιστα με σειρά βάρους. Αυτό που αναγράφεται πρώτο δηλαδή είναι και το συστατικό που περιέχει σε μεγαλύτερο ποσοστό το προϊόν. Αν αρχίσετε να διαβάζετε τα συστατικά των προϊόντων, θα μάθετε πολλά πράγματα. Όπως πχ, το γνωστό πιστεύω πλέον, ότι τα “νέκταρ” χυμών, είναι στην ουσία νεράκι με ζάχαρη και λίγο χυμό. Ή ότι τα “φυτικά” τυριά, βούτυρα, κρέμες γάλακτος κλπ κλπ στην ουσία περιέχουν πρωτεΐνες γάλακτος μέσα, άρα δεν είναι νηστίσιμα (και δεν κάνουν για όσους έχουν δυσανεξία στη λακτόζη όπως εγώ). Τώρα που ανέφερα τη λακτόζη, εάν έχετε οποιαδήποτε δυσανεξία σε προϊόντα, τότε είναι ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη να διαβάζετε τα συστατικά. Να σας πω εγώ πως λακτόζη πχ, περιέχουν τα πιο άσχετα πράγματα, όπως λουκάνικα, ψωμί, αλλαντικά ή ακόμα και μπισκότα που δεν έχουν καθόλου γάλα, αλλά έχουν μόνο λακτόζη μέσα!
Το πρώτο όφελος λοιπόν του να διαβάζουμε τα συστατικά είναι το να μη μας κοροϊδεύουν με λέξεις όπως “φυτικό” (και να νομίζουμε πως είναι νηστίσιμο), “νέκταρ” (και να νομίζουμε πως πίνουμε χυμό), αλλά και “χωρίς ζάχαρη” (και μετά διαβάζουμε πως έχει μέσα όμως φρουκτόζη, μαλτόζη, δεξτρόζη και ξέρω γω τι άλλα σάκχαρα) ή νομίζουμε πως αγοράζουμε αγνό γιαουρτάκι και μετά βλέπουμε μια λίστα με άπειρα συστατικά γιατί αυτό που πήραμε ήταν εντέλει “επιδόρπιο γιαουρτιού” και έχει μέχρι και συντηρητικά μέσα.
Το δεύτερο είναι πως αποφεύγουμε τρόφιμα που θα μας πειράξουν λόγω αλλεργίας ή δυσανεξίας.
Το τρίτο όφελος είναι πως μπορούμε να αποφύγουμε συντηριτικά και Ε (αν μας ενδιαφέρει, όπως πχ ενδιαφέρει εμένα). Υπάρχουν ολόιδια προϊόντα, άλλης μάρκας, που το ένα έχει συντηρητικά και το άλλο όχι. Γιατί να μην επιλέξω αυτό που ΔΕΝ έχει; Όσον αφορά τα Ε, εκεί είναι λίγο πιο μπερδεμένα τα πράγματα. Εάν δείτε το γράμμα Ε, να γνωρίζετε πως σε γενικές γραμμές τα νούμερα 100-199 είναι χρωστικές, 200-299 συντηρητικά, 300-399 αντιοξειδωτικά και 400-499 σταθεροποιητές. Κάποια Ε είναι απαγορευμένα, κάποια ύποπτα, κάποια υποτίθεται πως είναι εντελώς ακίνδυνα. Όμως τι θα κάνουμε, θα τριγυρνάμε με μια λίστα των Ε στο χέρι και θα την ελέγχουμε; Έτσι εγώ γενικά προτιμώ να αγοράζω προϊόντα που δεν έχουν κανένα Ε και να τελειώνω. Η δυσκολία είναι στο ότι τώρα πάρα πολλές εταιρείες αναγράφουν τα πρόσθετα με το όνομά τους και όχι με τον κωδικό, δηλαδή θα γράψουν “κουρκουμίνη” αντί για Ε100. Εκτός του να έχουμε μια λίστα μαζί (και φαντάζομαι σιγά σιγά θα τα μάθουμε κιόλας απέξω) δεν έχω να προτείνω κάτι άλλο, πέραν του “όσο πιο λίγα και κατανοητά συστατικά έχει ένα προϊόν, τόσο πιο σίγουροι είμαστε”.
Και πάλι έχω κάνει ένα άρθρο στις Συνταγές της Παρέας, με όλες αυτές τις πληροφορίες για τα πρόσθετα και τα συντηρητικά αλλά και για τις ετικέτες γενικώς.
Ετικέτα με διατροφικές πληροφορίες: Δεν έχουν όλα τα προϊόντα, αλλά όλο και περισσότερα όμως την έχουν κάπου. Αν δεν κάνω λάθος, είναι υποχρεωμένοι πλέον να τη βάζουν και αυτή. Είναι λοιπόν μια ετικέτα που μας δείχνει πόσα λίπη, σάκχαρα, υδατάνθρακες κλπ έχει ένα προϊόν ανά μερίδα και ανά 100γρ και το ποσοστό της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης που καλύπτει η μερίδα. Εδώ υπάρχουν δυο παγίδες: πρώτον αυτό που ονομάζουν αυτοί “μερίδα” μπορεί να μην είναι αυτό που έχετε εσείς στο μυαλό σας και δεύτερον το ότι η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη αφορά άτομα ενήλικα που κάνουν διατροφή 2000 θερμίδων (εγώ δηλαδή θα είχα γίνει γύρω στα 200 κιλά με τέτοια διατροφή). Από αυτή την ετικέτα όμως μπορείτε να σιγουρευτείτε για το πόσο “λάιτ” είναι ένα πράγμα ή να συγκρίνετε δυο προϊόντα όταν θέλετε να δείτε πόση ζάχαρη ή λίπος έχουν. Αν δε τα βγάζετε πέρα με τα συστατικά, εδώ υπάρχουν αυτές οι πληροφορίες μαζεμένες.
Για παράδειγμα έχω εδώ τρια πακέτα με δημητριακά. Το πρώτο έχει (ανά 100γρ προϊόντος) 29γρ σάκχαρα και 0,7γ κορεσμένα λίπη, το δεύτερο έχει 34,4γρ σάκχαρα και 1,2 κορεσμένα λίπη και το τρίτο έχει 29γρ σάκχαρα και 6γρ κορεσμένα λίπη. Έτσι με μια ματιά ξέρουμε ποιό από τα τρια είναι το πιο ελαφρύ, ενώ από τα συστατικά και μόνο δε θα μπορούσαμε να το διαπιστώσουμε. Φυσικά την ίδια ακριβώς σύγκριση μπορείτε να κάνετε και για τις βιταμίνες που έχουν, αλλά και τις φυτικές ίνες, το νάτριο κλπ.
Διαβάστε και το άρθρο για τις ετικέτες για περισσότερες ακόμα πληροφορίες.
Διαβάζω καλά τι γράφει γενικώς η συσκευασία: Το πιο καραμπάμ παράδειγμα που έχω να πω, είναι για μια συσκευασία αυγών. Γράφει με τεράστια γράμματα “ΗΜΕΡΑΣ” επάνω. Και νομίζεις βεβαίως πως αγοράζεις φρέσκα φρέσκα αυγουλάκια. Αν όμως διαβάσεις πιο προσεκτικά, θα δεις πως υπάρχουν και μικρότερα γράμματα εκεί και στο τέλος αυτό που γράφει είναι: “αυγά με σφραγίδα ΗΜΕΡΑΣ γέννησης” (θα πάω στο σούπερ μάρκετ να τσεκάρω ακριβώς τι γράφουν, για να μη σας τα λέω και με ανακρίβειες…). Τα ίδια και με τα “επιδόρπια γιαουρτιού” που γράφω πιο πάνω, ή το “νέκταρ” χυμών. Και αν μας ενδιαφέρει να είναι ελληνικό το προϊόν πρέπει να σιγουρευτούμε πως γράφει πραγματικά πάνω ως χώρα παραγωγής την Ελλάδα, γιατί πολλές φορές, ελληνικές εταιρείες έχουν προϊόντα που τα εισάγουν και απλώς τα συσκευάζουν εδώ.
Τιμή: Φτάσαμε λοιπόν και στην τιμή. Δε λεω σε καμία περίπτωση πως είναι το τελευταίο πράγμα που κοιτάω. Όλα τα κριτήριά μου είναι σε συνδιασμό. Θα προτιμήσω την ποιότητα, αλλά είναι πάρα πολλές οι φορές που το μόνο που διαφέρει είναι η μάρκα. Για να μη σας ξεγελάσουν λοιπόν με “προσφορές” ή με διαφορετικές συσκευασίες (που μπορεί η μια να είναι πιο φτηνή αλλά να περιέχει λιγότερο προϊόν, άρα στο τέλος να είναι πιο ακριβή), να ελέγχετε πάντα το καρτελάκι που υπάρχει στα σούπερ μάρκετ και αναγράφει την τιμή κιλού. Διαβάστε το ποστ της Άσπας (από το οποίο ξεκίνησε και όλη αυτή η σειρά αναρτήσεών μου) για να δείτε ακριβώς τι συμβαίνει.
Και να πω για μια ακόμα φορά για τις ποσότητες και τις συσκευασίες: για το καλό του περιβάλλοντος, προτιμήστε όσο λιγότερη συσκευασία γίνεται. Πάρτε ανταλλακτικά στα απορρυπαντικά, χύμα ό,τι μπορείτε και εμπιστεύεστε. Όσο λιγότερα απορρίματα, τόσο καλύτερα. Μην αγοράσετε όμως μεγάλη συσκευασία σε κάτι που δεν θα καταναλώσετε -τουλάχιστον πριν τη λήξη του. Έρευνες έχουν δείξει πως τα νοικοκυριά πετάνε γύρω στο 1/3 των τροφίμων τους. Είναι πραγματικά κρίμα και σπατάλη.
Και μια που σας έδωσα τόσα άλλα άρθρα από τις Συνταγές της Παρέας, διαβάστε και αυτό με συμβουλές για να ψωνίζετε οικοκομικά.
Νομίζω πως αυτά έχω να πω προς το παρόν. Ελπίζω να σας βοήθησα λιγάκι. Να πω πως αυτά είναι όλα όσα εφαρμόζω εγώ στα ψώνια του σούπερ μάρκετ μου, σύμφωνα με τα δικά μου πιστεύω. Απλώς μοιράζομαι τις σκέψεις και τις πρακτικές μου μαζί σας, μην τυχόν και είναι κάτι που δεν το είχατε σκεφτεί και θα θέλατε να το εφαρμόσετε! (αυτό είναι το δικό μου disclaimer…)