Παντού γίνονται συζητήσεις για τα σχολικά βιβλία και το αδιανόητο γεγονός της καθυστέρησής τους. Τα σχολεία θα ανοίξουν και τα παιδιά δεν θα έχουν βιβλία να διαβάσουν και να κάνουν τις ασκήσεις τους. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές καλούνται να αυτοσχεδιάσουν για το πως θα γίνει το μάθημα. Κανείς δεν ξέρει πως θα ξημερώσει αυτή η Δευτέρα που έρχεται, πως θα γίνει το μάθημα, τι θα γίνει για τα βιβλία.
Εγώ πρώτη απ’ όλους είμαι αυτή που θα υπερασπιστεί την ανάγκη για εξιγχρονισμό των σχολείων. Που θεωρεί απαράδεκτο το να έχουν τα παιδιά να κουβαλάνε πέρα δώθε 5 κιλά βιβλία, πολλά εκ των οποίων είναι έτσι κι αλλιώς απαράδεκτα. Λέω ναι στους διαδραστικούς πίνακες, στο να μάθουν τα παιδιά να ψάχνουν τις πληροφορίες που θέλουν και να συντάσουν ένα σωστό κείμενο, λέω όχι στην αποστήθιση και στην απλή, στεγνή διεξαγωγή του μαθήματος μόνο με μια ανάγνωση του βιβλίου. Το μάθημα θα μπορούσε να γίνει πολύ πιο ενδιαφέρον χωρίς τα βιβλία και η εκμάθηση πιο διασκεδαστική μέσω παιχνιδιών και ασκήσεων. Λέω ναι στο να φέρουμε την επανάσταση στα σχολεία.
Όμως αυτό δε γίνεται έτσι. Θέλει προετοιμασία, θέλει εκπαίδευση των δασκάλων να μάθουν να λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο. Θέλει να το σκεφτείς, να το σχεδιάσεις και να το εφαρμόσεις, όχι μέσω σπασμωδικών κινήσεων και αποφάσεων (ή κατά τύχη επειδή πήρες λάθος αποφάσεις και δεν έχεις βιβλία), αλλά μέσω σχεδίου.
Εδώ έχουμε μια κατάσταση όπου οι δάσκαλοι και οι καθηγητές ξαφνικά καλούνται να δουλέψουν με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Χωρίς καμία προετοιμασία, χωρίς οδηγίες. Ή μάλλον όχι, υπάρχουν οδηγίες προς τους δασκάλους για το πως θα κάνουν το κάθε μάθημα (κάντε scroll down τη σελίδα για να βρείτε το άρθρο). Να μην είμαστε και άδικοι… Τι οδηγίες είναι αυτές; Ζητιανέψτε για να βρείτε τουλάχιστον ένα αντίτυπο και να έχει ο δάσκαλος και αυτοσχεδιάστε από εκεί και πέρα. Διδάξτε με παιχνίδια και “βιωματικές προσεγγίσεις”, διαβάστε εξωσχολικά βιβλία, κάντε γεωγραφία με ταξιδιωτικούς οδηγούς… Και δε λέω, όλο αυτό θα μπορούσε να είναι σούπερ. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα μάθημα που θα το διασκεδάσουν τα παιδιά και θα το θυμούνται σε όλη τους τη ζωή. Με μια προϋπόθεση: να είναι καλός ο δάσκαλος. Να έχει κέφι και όρεξη. Να έχει φαντασία. Και, λυπάμαι πολύ που το λέω, έχω την αμυδρή εντύπωση πως δεν υπάρχουν πολλοί τέτοιοι. Που ξαφνικά θα ξεσηκωθούν, θα βρουν τρόπους να προσεγγίσουν τα παιδιά, που θα τα βγάλουν από τις τάξεις, που θα βρουν έξυπνα παιχνίδια για να τους περάσουν τις γνώσεις που θα έπρεπε. Μα και όσοι τέτοιοι υπάρχουν, ξαφνικά θα έρθει ο Δεκέμβρης πχ, θα έρθουν τα βιβλία και ο δάσκαλος θα υποχρεωθεί να ξαναμπει στην τάξη με ένα στεγνό βιβλίο, προσπαθώντας να βγάλει τρέχοντας την ύλη που έχασε τους προηγούμενους μήνες, χωρίς να σκέφτεται αν τα παιδιά έχουν αφομοιώσει αυτά που πρέπει.
Εντέλει λοιπόν το πρόβλημα είναι τα βιβλία, το σύστημα ή οι δάσκαλοι; Και τα τρία θα πω. Όμως όταν έχεις προβληματικά τα δύο και αντί να τα βελτιώσεις, χαλάς και το τρίτο, τότε το χτύπημα είναι τελειωτικό. Απ’ όλα όσα έχουν συμβεί στη χώρα το τελευταίο διάστημα, από όλα τα προβλήματα που έχουν προκύψει, από όλα τα απίστευτα που ακούς, αυτό νομίζω είναι το κερασάκι στην τούρτα. Αυτό που με κάνει να λέω “ξεφτίλα”. Αυτό που με κάνει να απογοητεύομαι πλήρως. Η σωστή εκπαίδευση θα έπρεπε να είναι το πρώτο και κυριότερο μέλημα μιας κυβέρνησης.
Δεν έχει νόημα καν να σχολιάσω τις υπόλοιπες επιλογές που δίνονται στους δασκάλους. Τα dvd και το ίντερνετ είναι μια λύση με την οποία γελάμε πολύ. Δεν ξέρω πως ακριβώς έχουν βγάλει τα στοιχεία που έχουν. Το 75% έχει υπολογιστή και το 50% ίντερνετ; Ίσως στην Αθήνα. Εδώ πάντως σίγουρα όχι. Και οι φωτοτυπίες είναι τόσο λάθος σε τόσα πολλά διαφορετικά επίπεδα. Να πεις για το χρόνο που θα σπαταλήσεις να τις βγάλεις; Για το απίστευτο κόστος; Για τις χιλιάδες χαρτιού που θα πάνε χαμένες; Για την επίπτωση στο περιβάλλον;
Θα δούμε τι θα γίνει από Δευτέρα. Όσοι έχουν καλό και ικανό δάσκαλο θα τα βγάλουν πέρα. Όσοι πάλι δεν είναι τόσο τυχεροί…
Είναι απαράδεκτο να προτείνονται τέτοιες λύσεις, να είναι αυτή η επίσημη πολιτική απόφαση, και να μην ντρέπονται καθόλου αυτοί που τις κάνουνε. Με πιάνει, απλά τρέλα σκεφτόμενη την υπέρμετρη σπατάλη όχι μόνο πόρων, αλλά και ωφέλιμου χρόνου σε όλα τα επίπεδα. Και αυτό το εκνευριστικό, να έχει φτάσει το Σάββατο πριν τον αγιασμό και να μην ξέρω ακόμα ΑΝ θα έχω βιβλία για τις τάξεις μου και ποιά και πόσα, για να ξέρω και τί ακριβώς να προετοιμάσω και με ποιόν τρόπο….
Όσο για το μάθημα, αυτά που λες, κανονικά, θα έπρεπε να γίνονται υπάρχουν δεν υπάρχουν βιβλία, αλλά τα προβλήματα είναι πάντα πολλά. Ξέρω αρκετούς που δουλεύουν έτσι στις τάξεις τους, αλλά και ακόμα περισσότερους που όχι, για πολλούς και διάφορους λόγους. Πολλές φορές, ο λόγος είναι ότι ο ίδιος ο εκπαιδευτικός είναι ανεπαρκής (λόγω έλλειψης ΣΩΣΤΗΣ επιμόρφωσης) ή απλά απαράδεκτος, που φυσικά, είναι κάτι που συμβαίνει και στον εκπαιδευτικό κλάδο (όπως και σε όλους τους άλλους), όσο περνάει ο καιρός, και περισσότερο.
Και όταν μιλάμε για δασκάλους δημοτικών τα πράγματα όπως λέγαμε και χτες είναι κάπως χειρότερα. Γιατί μπορείς να ετοιμάσεις (λέμε τώρα) το τι θα κάνεις σε ΕΝΑ μάθημα. Πχ κάνεις πρόγραμμα για το πως θα διδάξεις τα αγγλικά στις τάξεις σου. Πως θα το κάνεις αυτό όμως όταν πρέπει να διδάξεις ΟΛΑ τα μαθήματα; Πόση δουλειά και προετοιμασία θέλει, πόση φαντασία και ανοιχτό μυαλό και όρεξη και πόρους κλπ κλπ για να βρεις το πως θα διδάξεις τη γλώσσα, τα μαθηματικά, τη γεωγραφία, την ιστορία, τη φυσική κλπ κλπ ΟΛΑ μαζί;;;
Πόσο μάλλον όταν δεν έχεις ιδέα για το τι γίνεται στην τάξη σου, τι βιβλία θα έχεις, τι δυνατότητες έχουν τα παιδιά…