Όταν είχε βγει ο αντικαπνιστικός νόμος είχα ενθουσιαστεί πραγματικά. Επιτέλους θα μπορούσαμε να βγούμε έξω ΚΑΙ τον χειμώνα, χωρίς προβλήματα, χωρίς να με πιάσει βήχας, χωρίς να μυρίζουνε τα ρούχα μας μετά. Θα μπορούσαμε να φάμε στην ταβέρνα ή να πιούμε το ποτό μας σε ένα καθαρό περιβάλλον.
Φυσικά καταλαβαίνετε πως η χαρά μου κράτησε λίγο. Πολύ σύντομα έγινε ξεκάθαρο πως δε θα εφαρμοζόταν ο νόμος. Μαγαζιά που ξεκίνησαν να τον εφαρμόζουν μετά από λίγες εβδομάδες το γύρισαν πίσω στο κάπνισμα, λόγω του ανταγωνισμού. Πλέον είναι πολύ λίγα τα μαγαζιά στη χώρα που το κρατάνε και στην Καλαμάτα τώρα πια κανένα. Το “Προσεχώς” που απαγόρευε το κάπνισμα έκλεισε, υπάρχουν μερικά μαγαζιά που έχουν “ειδικούς χώρους” για καπνιστές, που όμως δε χωρίζουν με τίποτα από τους χώρους για μη καπνιστές (άρα είναι σα να λες πως δεν πειράζει να κατουράς στη δεξιά άκρη της πισίνας…), υπάρχουν λίγα στα οποία οι χώροι είναι ξεκάθαρα χωρισμένοι και είναι ανεκτά (όπως το Φερνάντο στην παραλία) και υπάρχουν και άλλα που λένε μεν πως απαγορεύεται το κάπνισμα, αλλά αν το ζητήσει κάνας τακτικός πελάτης ή αν ας πούμε κάνει επίσκεψη ο Καρέλιας εκεί, ξαφνικά το επιτρέπουν.
Το κράτος φυσικά δεν κάνει τίποτα για την κατάσταση αυτή. Όχι μόνο δεν πιέζουν με κανέναν τρόπο να εφαρμοστεί το μέτρο, δεν δείχνουν καν την πρόθεση να το κάνουν. Στην αρχή είχε και νούμερο να καταγγείλεις την παρανομία, πλέον όχι μόνο νούμερο δεν υπάρχει, αλλά δεν έχεις κανέναν τρόπο να αντιδράσεις. Και το λέω γιατί προσπαθήσαμε πρόσφατα:
Πήγαμε για καφέ στο Loft, που είναι η καφετέρια/εστιατόριο στον πάνω όροφο του ξενοδοχείου Φαραί. Δεν είχε πολύ κόσμο όταν κάτσαμε και δεν κάπνιζε κανείς. Στα τραπέζια δεν είχε τασάκια και εμείς κάτσαμε να ευχαριστηθούμε το καφεδάκι μας με την υπέροχη θέα στη θάλασσα. Σιγά σιγά άρχισε να γεμίζει περισσότερο το μαγαζί, αλλά και πάλι κανένα πρόβλημα, κανείς δεν κάπνιζε. Μέχρι που ήρθαν δυο κυρίες και άναψαν τσιγάρο πίσω μας. Σηκώθηκε ο Κωνσταντίνος και τους είπε πως απαγορεύεται το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους. Στην αρχή νόμισαν πως είναι του μαγαζιού και το έσβησαν χωρίς να πουν τίποτα. Μετά τον είδαν να κάθεται στο τραπέζι, συνειδητοποίησαν πως δεν ήταν παρά ένας πελάτης και μίλησαν στη σερβιτόρα. Η σερβιτόρα με τη σειρά της ήρθε και μας ενημέρωσε πως το κάπνισμα ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ στο χώρο δίπλα μας (τίποτα δε χωρίζει τους δυο χώρους παρά μια νοητή γραμμή). Ο Κωνσταντίνος της είπε πως το κάπνισμα ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ αλλά σύμφωνα με το νόμο απαγορεύεται παντού. Η σερβιτόρα δε μπορούσε βέβαια να κάνει και πολλά, είπε πως θα πει στον υπεύθυνο να έρθει (ο οποίος δεν ήρθε ποτέ), ο Κωνσταντίνος της απάντησε πως δε χρειάζεται να μιλήσει στον υπεύθυνο, ο νόμος είναι νόμος και απλώς θα καλέσει την αστυνομία. Πέρασε κάμποση ώρα, ο υπεύθυνος όπως είπα δεν εμφανίστηκε ποτέ, οι κυρίες συνέχισαν να καπνίζουν και ο Κωνσταντίνος πήρε τηλέφωνο την αστυνομία. Κάπου εδώ μας ήρθε η κεραμίδα. Μέχρι τώρα συζητούσαμε για το τι θα κάνουμε, αν θα αρχίσουμε να διαμαρτυρόμαστε στα μαγαζιά που πάμε και καπνίζουν, αν θα αρχίσουμε να καλούμε την αστυνομία, τι θα σημαίνει αυτό για τις εξόδους μας, τι θα σημαίνει για τους φίλους μας και ένα σωρό τέτοια. Τώρα που το κάναμε πρώτη φορά η αστυνομία μας είπε πως δε μπορεί να κάνει τίποτα, το αδίκημα είναι αστικό και όχι ποινικό και άρα το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να έρθει και να καταγράψει το συμβάν. Κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι πρέπει να κάνεις για να καταγγείλεις ένα κατάστημα που παρανομεί, πού θα πρέπει να απευθυνθείς. Ο αστυνομικός που ήρθε μας είπε πως υπεύθυνος είναι ο Επόπτης Υγείας, αλλά τρέχα γύρευε να τον βρεις. Θέλει πολύ παραπάνω ψάξιμο για να δούμε τι πρέπει να κάνουμε. Τέλος πάντων φύγαμε, περιμέναμε τον αστυνόμο κάτω στο δρόμο, κατέγραψε το συμβάν, ανέβηκε και πάνω να πάρει τα στοιχεία του υπεύθυνου και εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε από την αστυνομία καταγεγραμμένο το περιστατικό. Βέβαια από την άλλη οι πελάτες του μαγαζιού είδαν την αστυνομία να μπαίνει μέσα και να παίρνει τα στοιχεία του υπεύθυνου, κάτι που δεν άρεσε και πολύ (ούτε στους πελάτες, ούτε στον υπεύθυνο). Ίσως είναι κάτι και αυτό.
Το πράγμα είχε και άλλες λεπτομέρειες. Οι κυρίες ήταν οι μόνες που καπνίζανε σε έναν ολόκληρο όροφο. Μέσα υπήρχαν έγκυες, μωρά, μικρά παιδιά. Αυτές δεν πτοήθηκαν καθόλου. Φεύγοντας ο Κωνσταντίνος τους είπε πως θα έπρεπε να ντρέπονται (μιλώντας τους αυστηρά μεν αλλά στον πληθυντικό). Όταν πήγε ο αστυνόμος ήθελαν να κάνουν και αυτές λέει καταγγελία γιατί ο Κωνσταντίνος τους είπε “ντροπή σου κυρά μου” και τις έφτυσε!!!! Και ήταν βεβαίως έξω φρενών!
Δεν πάμε καλά….
Από τη μια απογοητευτήκαμε με το περιστατικό αυτό, από την άλλη οι φίλοι που ήταν μαζί καθώς και οι φίλοι στους οποίους το είπαμε, φάνηκαν να παίρνουν θάρρος. Κανείς δε θέλει να γίνεται ο γραφικός, ο κακός, ο γκρινιάρης, ο καταδότης, κανείς δε θέλει να χαλάει το απόγευμά του και τη μια του έξοδο με τσακωμούς και αστυνομίες. Όμως βλέπεις πως δε γίνεται αλλιώς. Και βλέπεις πως οι φίλοι σου δεν αντιδρούν άσχημα όταν το κάνεις, αλλά αντίθετα σε υποστηρίζουν. Και παίρνουν θάρρος να το κάνουν και αυτοί μετά. Ίσως αυτή να είναι η αρχή. Αυτό να χρειάζεται να κάνουμε όλοι, να μιλάμε τέλος πάντων, μπας και καταλάβουν και οι καταστηματάρχες πως δε θα χάσουν τις δουλειές τους αν απαγορεύσουν το κάπνισμα. Ο κόσμος θα συνηθίσει σιγά σιγά.
Για να μη τα λέω όλα μαύρα, από τη μια η κατάσταση είναι χειρότερη γιατί ξέρεις πως έχεις το νόμο με το μέρος σου και δίκιο δε βρίσκεις, από την άλλη όμως υπάρχουν τώρα κάποια μαγαζιά στα οποία μπορείς να πας και να μην έχεις το πρόβλημα του τσιγάρου, έστω και αν είναι λίγα. Πριν το νόμο δεν υπήρχαν ούτε αυτά. Χρειάζεται να τα ψάχνεις φυσικά, αλλά υπάρχουν (στο facebook έχουν δημιουργηθεί πολλές ομάδες που καταγράφουν τα μαγαζιά αυτά). Τώρα το θέμα είναι να γίνουν όλα επιτέλους έτσι. Και να καταλήξουν να είναι γραφικοί αυτοί που θα θέλουν να κάνουν τσιγάρο μέσα στο μαγαζί.
Μπραβο και απο μενα για τον ακτιβισμο σας. Γιατι ακτιβισμος ειναι αυτο που κανετε. Ουσιαστικος. Δεν αλλαζουν βεβαια τα πραγματα απο τη μια μερα στην αλλη, αλλα οπως λες και εσυ υπαρχει μια διψα απο καποιο κομματι της κοινωνιας για αλλαγη και το παραδειγμα σας λειτουργει ξεσηκωτικά.
Το μονο που θα ειχα να σχολιασω ειναι το κομματι της “συζητησης” με τους καπνιζοντες. Νομιζω οτι μια αλλη τακτικη ισως να ειχε καλυτερα μακροπροθεσμα αποτελεσματα. Δεν ξερω φυσικα την αποτελεσματικοτητα αλλα θα δοκιμαζα την τακτικη της προτροπης και οχι της επιπληξης. Το ξερω οτι ειναι δυσκολο, το ξερω οτι αισθανεσαι οτι αδικησαι, και οτι ο καπνιστης θα επρεπε να ξερει καλυτερα, να καταλαβαινει, οποτε ειναι δυσκολο να μην μπεις σε μόουντ επιπληξης. Αλλα ο καπνιστης στην Ελλαδα (κατα κορον), δεν εχει συναισθηση αυτου που κανει. Το κοινωνικο συνολο/συνθηκες του επιτρεπουν να κανει την καβλάντα του χωρις να το πολυσκεφτεται. Η επιπληξη ειναι ενα σοκ, που δημιουργει εχθρους, που ο αλλος θα κοιταξει να βρει οτι ηθικη δικαιολογια/σοφιστεια μπορει για να μην αισθανθει μειωμενος. Οι κυριες τις ιστοριας σας κατεφυγαν στο ψεμα, πολυ πιθανον ασυναισθητα. Ειμαι σιγουρος οτι περιπου ετσι αισθανθηκαν με την επιπληξη. Στο μυαλο τους, καποιος περιεργος και αγενεστατος ηρθε να μας κανει παρατηρηση γιατι καπνιζουμε. Ακου εκει!
Η αντιμετωπιση που εχω εγω στο μυαλο μου παει καπως ετσι: “Γεια σας, το ξερω οτι θελετε να ξεσκασετε και το τσιγαρακι παει ωραια με τον καφε, αλλα υπαρχει τοσος κοσμος εδω που δεν καπνιζει. Εμενα προσωπικα με ενοχλει πολυ ο κανπνος. Ουτε βεβαια ειναι καλος για την υγεια μου, ποσο μαλλον για τα παιδια και εγκυες γυναικες γυρω μας. Αν θελετε να σκεφτητε τους συνανθρωπους γυρω σας και να καπνισετε μια αλλη στιγμη, καποια στιγμη που δεν θα επιβαλετε το τσιγαρο σας στους γυρω σας. Θα σας ημουν ευγνωμων.” Πολυ πιθανον να απαντησουν “μα εδω επιτρεπεται το τσιγαρο” Συνεχιζουμε στο ιδιο τονο περιπου “το τσιγαρο απαγορευεται δια νομου σε ολους τους δημοσιους χωρους, αλλα ξερουμε ολοι οτι αυτο δεν εφαρμοζεται και οι μαγαζατορες κανουν τα στραβα ματια. Γι’αυτο ζηταω την βοηθεια σας. Να σκεφτειτε τους συναθρωπους σας.” Περιμενουνμε απαντηση, ισως να κανουμε και μια μικρη συζητηση. Γενικα το νοημα ειναι να “ξυπνησουμε” κατι μεσα τους. Μπορει καλλιστα να μην γινει αυτο και να μας αγνοησουν επιδεικτηκα, αλλα αυτο δεν πρεπει να μας χαλασει. Δεν καταλαβαινουν, δεν νοιαζονται. Οκ εμεις προχωραμε. Ακολουθουμε ολα τα βηματα οπως τα κανατε μετα. Σερβοτοροι-υπευθυνος-αστυνομια. Τωρα βεβαια ξερετε οτι η αστυνομια δεν κανει τιποτε ουσιαστικο, αλλα αυτο ειναι μερος της παραστασης που αλλαζει σιγα σιγα το τι ειναι νορμαλ. Τι ειναι αποδεκτο.
Θελει βεβαια κουραγιο και ενεργεια αυτο. Ετσι ειναι ο ακτιβισμος. Εγω σιγουρα δεν θα μπορουσα να το κανω καθε φορα, ειναι εξαντλητικο. Αλλα θα το δοκιμασω ελπιζω. Πηρα θαρρος απο σας! Ισως να το δοκιμασουμε και μαζι 🙂
Θανάση εγώ συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Οι κυρίες που κάπνιζαν εκεί μέσα είμαι σίγουρη πως το θεωρούσαν δικαίωμά τους μια που το κατάστημα τους το επιτρέπει και άρα αισθάνθηκαν κατάφορα αδικημένες που έγινε όλο αυτό. Στο δικό τους μυαλό δεν έκαναν τίποτα μεμπτό. Βέβαια αμφιβάλλω πάαααρα πολύ πως θα γινόταν κάτι ακόμα και με τη δική σου προσέγγιση. Μάλλον στον τσακωμό θα καταλήγαμε. Κατά τη γνώμη μου δε θα έπρεπε να πει κανείς τίποτα απολύτως σε αυτούς που καπνίζουν.
Τώρα ο Κωνσταντίνος που ήταν και αυτός εκνευρισμένος θεώρησε μάλλον πως θα τις κάνει να το καταλάβουν ότι είναι ντροπή να καπνίζουν δίπλα σε μωρά. Πιστεύω πως μετά από αυτή την εμπειρία (που ήταν και η πρώτη) θα ξέρει…
Ναι δεν εχει μεγαλες πιθανοτητες επιτυχιας, αλλα νομιζω οτι ειναι σημαντικο το engagement και με τους καπνιστες. Με μια θετικη διαθεση οσο μπορουμε. Δυσκολο το ξερω.
Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω γιατί στην Ελλάδα πιστεύουμε ότι είναι στο χέρι μας αν θα εφαρμόσουμε ή όχι τους νόμους…Ειδικά αν δεν τους εφαρμόζουμε είμαστε πολύ μάγκες, όχι σαν τους ξενέρωτους τους Ευρωπάιους! Νοσηρή νοοτροπία…
Τώρα το χειμώνα δεν έχεις πουθενά να πας με το παιδί. Δεν θέλεις να το εκθέσεις στον καπνό και η μόνη λύση είναι να κάτσεις σπίτι και να περιμένεις την άνοιξη!
Σοφία μπορεις να δεις εδώ
http://forum.nosmoke.gr/entertainment/map
έναν χάρτη με μαγαζιά που δεν επιτρέπουν το κάπνισμα. Ίσως βρεις ένα κοντά σου να σε βολεύει.
Μπάβο σας!
Ευτυχώς που υπάρχετε κι εσείς και δεν αισθάνομαι μόνος! Είχα αρχίσει να νοιώθω παράξενος, γραφικός και γκρινιάρης. Όμως δεν είναι έτσι, θα πρέπει να συνεχίσουμε με κάθε μέσο να διεκδικούμε – δυστυχώς – τα αυτονόητα. Όταν θα αρχίσουν αυτές οι κυρίες και οι υπόλοιποι σαν αυτές να πιέζονται από τα σχόλια των άλλων, ίσως την επόμενη φορά το σκεφτούν περισσότερο εάν θα ανάψουν τσιγάρο ή όχι.
Δυστυχώς στην Ελλάδα, η εφαρμογή του νόμου δεν συμβαδίζει με τον σεβασμό για τον διπλανό μου. Και οι δύο κοινωνικές ομάδες – καπνιστές και μη – έχουν δικαίωμα στον ¨καφέ¨και στην διασκέδαση. Εδώ όμως υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά, ο μη καπνιστής δεν μπορεί να είναι υποχρεωμένος να υφίσταται τον εθισμό του άλλου, οπότε θα πρέπει κατά την αντίληψη τους να αποχωρήσει! Αντιθέτως, ο καπνιστής – εθισμένος γαρ – έχει όλο το δικαίωμα να βιάζει και να εκβιάζει τον μη καπνιστή στον εθισμό του, χωρίς αυτός βέβαια να είναι αναγκασμένος να αποχωρήσει!!! ΔΙΚΑΙΟ…
Μόνο που έχουν παρεξηγήσει την κατάσταση. Δεν είναι ο νόμος που θα έπρεπε να επιβάλλει στον καπνιστή να μην καπνίζει στους αντίστοιχους χώρους που αναφέρετε, όχι. Είναι ο σεβασμός προς τον διπλανό μου. ΣΕΒΑΣΜΟΣ, τόσο απλό, αλλά συνάμα τόσο δύσκολο για τον μέσο νεοέλληνα να το καταλάβει και να το αποδεχτεί.
Κι επειδή ο μη καπνιστής δεν ενοχλεί τον διπλανό του με το να μην καπνίζει, αφού δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να βγαίνει κάθε για λίγο έξω, είναι προτιμότερο να φύγει ολοκληρωτικά διωκόμενος, εν αντιθέσει με τον καπνιστή ο οποίος προτιμά να εκδιώξει τον διπλανό του δια παντώς, παρά να βγεί για λίγο έξω να καπνίσει και να επανέλθει. ΔΙΚΑΙΟ…
Ξέρετε, στο εξωτερικό, το να καπνιζει κανείς στους χώρους στους οποίους αναφέρεστε, απλά ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ! Όχι γιατί θα ¨καρφώσει¨κάποιος κάποιον αλλά επειδή είναι θέμα σεβασμού, ηθικής και παιδείας. Ναι, παιδείας και να μη μας κακοφαίνεται. Δυστυχώς, εμείς σε αυτό είμαστε ακόμη πολλούς αιώνες πίσω.
Το παράδοξο είναι ότι οι καπνιστές στις χώρες της Ευρώπης, κι εννοώ σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, θα βγουν έξω να ¨ξεχαρμανιάσουν¨ και όχι γιατί θέλουν να τηρήσουν τον νόμο αλλά από σεβασμό και γιατί έχουν εκπαιδευτεί έτσι! Γνωρίζουν ότι το κάπνισμα γίνεται έξω!Θα βγουν έξω με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες με το κρύο, με το χιόνι με την βροχή με θερμοκρασίες που αγγίζουν ακόμη και τους -10 βαθμούς. `Σε πολλές περιπτώσεις, θα βγουν έξω ακόμη και απο το σπίτι τους να καπνίσουν και φυσικά όχι από φόβο μήπως κάποιο μέλος της οικογένειάς τους, τους κάνειι παρατήρησει ή τους καταγγείλει αλλά από σεβασμό στα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας!
Για εμάς βέβαια αυτά είναι ανήκουστα κι εξωπραγματικά, ίσως γιατί η ελληνική πραγματικότητα θα χρειαστεί ακόμη 200 χρόνια προκειμένου να αποτινάξει από πάνω της τον οθωμανικό ζυγό και τα κατάλοιπα που έχει αφήσει στην νοοτροπία και συμπεριφορά του νεοέλληνα.
Μπράβο για το άρθρο!! Πόσο μα πόσο συμφωνώ. Δεν υπάρχει αλλη δικαιολογία πια. Ο εγωισμός μας είναι ανεκδιήγητος και η έλλειψη σεβασμού παροιμιώδης.
Οι Τούρκοι πάντως – μιας και αναφερουμε τον Οθωμανικό ζυγό – δεν καπνίζουν πλέον μέσα σε κλειστους χώρους (εδώ και χρόνια…).
Πως καταφέρνουμε να πηγαίνουμε μόνο πίσω απορώ; (μια ακόμη γραφική και γκρινιάρα που επιστρέφει Ελλάδα μετά απο 3 χρόνια απουσίας και μαρσάρει ήδη :))